Jean Lambert-Rucki

Jean Lambert-Rucki

Urodzony w 1888 roku w Krakowie Jean Lambert-Rucki bez wątpienia należał do najciekawszych artystów awangardowych polskiego pochodzenia pierwszej połowy XX wieku. Dziś jednak dorobek tego wyjątkowego twórcy został nieco zapomniany — coraz więcej galerii przypomina jednak o nim i o jego niezwykłych dziełach, nierzadko łączących pozornie odmienne estetyki. Lambert-Rucki był malarzem, rzeźbiarzem, a także twórcą sztuki użytkowej, absolwentem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, którą ukończył w 1911 r., gdzie studiował pod okiem m.in. Józefa Mehoffera. W tym samym roku artysta, zafascynowany pracami Paula Gauguina, wyemigrował do Paryża, gdzie koniec końców osiadł już na stałe.

Lambert-Rucki — emigracja i wczesne lata w Paryżu

Na początku swojego pobytu we Francji Jean Lambert-Rucki wstąpił do Akademii Colarossi, dzieląc pracownię choćby z Amadeo Modiglianim, stając się członkiem paryskiej bohemy, a jednocześnie zarabiając na życie jako retuszer w zakładzie fotograficznym. Już wtedy zainteresował się przede wszystkim kubizmem oraz surrealizmem — to właśnie te stylistyki reprezentowały jego wczesne dzieła. Po 10 latach Lambert-Rucki zaczął współpracować ze słynnym marszandem Léoncem Rosenbergiem, a w 1923 r. jego prace zaprezentowano na wystawie w Galerii L’Effort Moderne. Wkrótce jego twórczość zwróciła się w innym kierunku — artysta poświęcił się głównie tworzeniu sztuki użytkowej w estetyce art déco.

Art déco i zwrot w stronę sztuki sakralnej

Dzieła użytkowe Jeana Lamberta-Ruckiego cieszyły się zainteresowaniem wśród największych architektów wnętrz tamtych czasów, a dodatkowo osiągnęły sukces na Międzynarodowej Wystawie w Paryżu w 1925 roku. Do dziś art déco jest kierunkiem, z którym kojarzy się go w pierwszej kolejności. Lata 30. XX wieku ponownie przyniosły jednak zmianę w twórczości artysty. Zainteresował się on bowiem sztuką sakralną, przez co stworzył wiele rzeźb, fresków i witraży dla rozmaitych kościołów. Wtedy też apogeum osiągnął jego autorski styl, łączący tematykę tradycyjną (np. sakralną lub ludową) z nowoczesną formą, nierzadko inspirowaną najdalszymi zakątkami świata. W latach 30. Lambert-Rucki był również członkiem Związku Artystów Nowoczesnych. Artysta zmarł w Paryżu w 1967 r.

Niezwykłe połączenia tematyki i formy w sztuce Lamberta-Ruckiego

Wczesna twórczość Jeana Lamberta-Ruckiego koncentrowała się na surrealizmie oraz kubizmie, ale prawdziwie oryginalny, charakterystyczny dla siebie styl wypracował on dopiero w późniejszych latach. Część jego obrazów i rzeźb inspirowała się życiem miasta, a także anonimowością ludzi, którzy spacerują jego ulicami, jednak najbardziej typowe dla artysty stały się nietuzinkowe połączenia w obrębie sztuki sakralnej i folklorystycznej. Tam Lambert-Rucki poruszał tematykę tradycyjną, niekiedy wiejską lub biblijną, lecz nadawał jej formę przywodzącą na myśl dzieła bizantyńskie, a nawet afrykańskie. Przykładem tego są choćby liczne rzeźby ukrzyżowanego Chrystusa albo medaliki — część z nich można znaleźć w naszej galerii.